ทัศนศิลป์พื้นบ้าน คือ
ศิลปะที่สร้างสรรค์ขึ้นโดยชุมชนท้องถิ่น ซึ่งสะท้อนถึง
วัฒนธรรม,
วิถีชีวิต,
ความเชื่อ, และ
ภูมิปัญญาท้องถิ่น ผ่านการใช้
วัสดุธรรมชาติ และเทคนิคที่ได้รับการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น โดยไม่จำเป็นต้องเป็นงานศิลปะที่ได้รับการศึกษาจากสถาบันการศึกษา แต่เป็นงานที่มีการสร้างสรรค์จากความรู้และประสบการณ์ในชีวิตประจำวันของคนในท้องถิ่นนั้นๆ
ลักษณะของทัศนศิลป์พื้นบ้าน:
-
การใช้วัสดุธรรมชาติ:
-
ทัศนศิลป์พื้นบ้านมักใช้วัสดุที่สามารถหาได้ในท้องถิ่น เช่น ไม้, หวาย, ดิน, ผ้า, ไม้ไผ่ หรือ เส้นใยจากพืช ซึ่งเป็นวัสดุที่มีอยู่ในธรรมชาติ
-
สะท้อนชีวิตประจำวัน:
-
งานศิลปะพื้นบ้านมักสะท้อนถึง ชีวิตประจำวัน, การดำรงชีวิต, และ ธรรมชาติ เช่น งาน จิตรกรรมฝาผนัง, เครื่องปั้นดินเผา, การทอผ้า, งานจักสาน, หรือการทำ เครื่องประดับ และ เครื่องใช้ต่างๆ
-
ความสัมพันธ์กับศาสนาและความเชื่อ:
-
ทัศนศิลป์พื้นบ้านมักมีความเชื่อมโยงกับ ศาสนา, พิธีกรรม, หรือ ความเชื่อท้องถิ่น เช่น ภาพวาดใน วัด, รูปปั้น, หรือการตกแต่งสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อในชีวิต
-
การถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น:
-
การใช้ในชีวิตประจำวัน:
ตัวอย่างของทัศนศิลป์พื้นบ้าน:
-
งานปั้นดินเผาเกาะเกร็ด: งานปั้นดินเผาที่มีลวดลายสวยงามและเป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่น
-
ผ้าทอลายพื้นบ้าน: เช่น ผ้าฝ้ายทอมือที่มีลวดลายเฉพาะท้องถิ่น
-
การทำเครื่องจักสาน: งานจักสานจากไม้ไผ่หรือหวาย เช่น กระเป๋าหวาย, กระเช้าหวาย
-
จิตรกรรมฝาผนังวัด: งานจิตรกรรมที่มักใช้ในวัดเพื่อเล่าเรื่องพุทธประวัติหรือเรื่องทางศาสนา
สรุป:
ทัศนศิลป์พื้นบ้าน คือ ศิลปะ ที่มีการสร้างสรรค์จากภูมิปัญญาท้องถิ่นและสะท้อนถึง ชีวิตประจำวัน, ความเชื่อ, และ วัฒนธรรม โดยการใช้วัสดุธรรมชาติและเทคนิคที่ถ่ายทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น ผลงานทัศนศิลป์เหล่านี้มักจะมีการใช้งานในชีวิตจริงและสะท้อนถึงเอกลักษณ์ของท้องถิ่นนั้นๆ
ปริศนา นรากร
สกร.อำเภอเมืองจันทบุรี